Ölünceye kadar bakım sözleşmesi nedir?
Ölünceye kadar bakim sözleşmesi, bakıma muhtaç kişiye, bakacak kişinin ölünceye kadar bakıp gözetmeyi, bakim alacaklısının da bir malvarlığını veya bazı malvarligi degerlerini ona devretme borcunu üstlendigi ve bunu resmi olarak belgeledigi sözlesmedir. Bakim sözlesmesi mirasçi atamasi gerektirmesede miras sözlesmelerinde geçerli olan sartlar ölünceye kadar bakim sözlesmeleri içinde geçerli olup iki tanigin onayi ve noter veya hakim tarafindan düzenlenir.
KANUN HÜKÜMLERI:
Türk Borçlar Kanunu:
MADDE 611- Ölünceye kadar bakma sözlesmesi, bakim borçlusunun bakim alacaklisini ölünceye kadar bakip gözetmeyi, bakim alacaklisinin da bir malvarligini veya bazi malvarligi degerlerini ona devretme borcunu üstlendigi sözlesmedir.
Bakim borçlusu, bakim alacaklisi tarafindan mirasçi atanmissa, ölünceye kadar bakma sözlesmesine miras sözlesmesine iliskin hükümler uygulanir.
MADDE 612- Ölünceye kadar bakma sözlesmesi, mirasçi atanmasini içermese bile, miras sözlesmesi seklinde yapilmadikça geçerli olmaz.
Sözlesme, Devletçe taninmis bir bakim kurumu tarafindan yetkili makamlarin belirledigi kosullara uyularak yapilmissa, geçerliligi için yazili sekil yeterlidir.
MADDE 613- Bakim borçlusuna bir tasinmazini devretmis olan bakim alacaklisi, haklarini güvence altina almak üzere, bu tasinmaz üzerinde satici gibi yasal ipotek hakkina sahiptir.
MADDE 614- Bakim alacaklisi, sözlesmenin kurulmasiyla bakim borçlusunun aile topluluguna katilmis olur. Bakim borçlusu, almis oldugu mallarin degerine ve bakim alacaklisinin daha önce sahip oldugu sosyal durumuna göre hakkaniyetin gerektirdigi edimleri, bakim alacaklisina ifa etmekle yükümlüdür.
Bakim borçlusu, bakim alacaklisina özellikle uygun gida ve konut saglamak, hastaliginda gerekli özenle bakmak ve onu tedavi ettirmek zorundadir.
Kabul ettikleri kisilere ölünceye kadar bakma amaciyla kurulmus olan kurumlarin bakim borcunun kapsami ve ifasi, kendilerince hazirlanarak yetkili makamlarin onayindan geçen genel düzenlemelerle belirlenir. Bu düzenlemeler, sözlesmenin içeriginden sayilir.
MADDE 615- Bakim alacaklisi, ölünceye kadar bakma sözlesmesi yüzünden kanuna göre nafaka yükümlüsü oldugu kisilere karsi yükümlülügünü yerine getirme imkânini kaybediyorsa, bundan yoksun kalanlar sözlesmenin iptalini isteyebilirler.
Hâkim, sözlesmenin iptali yerine, bakim borçlusunun ifa edecegi edimlerden mahsup edilmek üzere, bakim alacaklisinin nafaka yükümlüsü oldugu kisilere nafaka ödemesine karar verebilir.
Mirasçilarin tenkis ve alacaklilarin iptal davasi açma haklari saklidir.
MADDE 616- Taraflarin edimleri arasinda önemli ölçüde oransizlik bulunur ve fazla alan taraf kendisine bagista bulunulma amaci güdüldügünü ispat edemezse diger taraf, alti ay önce bildirimde bulunmak kosuluyla, sözlesmeyi her zaman feshedebilir. Bu oransizligin tespitinde, ilgili sosyal güvenlik kurumunca, bakim borçlusuna verilenin degerine denk düsen anapara degeri ile baglanacak irat arasindaki fark esas alinir.
Sözlesmenin sona erdirilmesi anina kadar geçen sürede ifa edilmis edimler, anapara ve faiziyle birlikte degerlendirilerek, denklestirme sonucunda alacakli çikan tarafa geri verilir.
MADDE 617- Sözlesmeden dogan borçlara aykiri davranilmasi sebebiyle sözlesmenin devami çekilmez hâle gelir veya baskaca önemli sebepler sözlesmenin devamini imkânsiz hâle getirir ya da asiri ölçüde güçlestirirse, taraflardan her biri sözlesmeyi önel vermeksizin feshedebilir. Sözlesme bu sebeplerden birine dayanilarak feshedildigi takdirde kusurlu taraf, aldigi seyi geri verir ve kusursuz tarafa, bu yüzden ugradigi zarara karsilik uygun bir tazminat ödemekle yükümlü olur.
Hâkim, sözlesmenin önel verilmeksizin feshini yerinde bulabilecegi gibi, taraflardan birinin istemiyle veya kendiliginden, aile toplulugu içinde yasamalarina son vererek, bakim alacaklisina ömür boyu gelir baglayabilir.
MADDE 618- Bakim borçlusu ölürse bakim alacaklisi, bir yil içinde sözlesmenin feshini isteyebilir. Bu durumda bakim alacaklisi, bakim borçlusunun iflasi hâlinde, iflas masasindan isteyebilecegi miktara esit bir paranin kendisine ödenmesini, bakim borçlusunun mirasçilarindan isteyebilir.
MADDE 619- Bakim alacaklisi, hakkini baskasina devredemez.
Bakim borçlusunun iflasi hâlinde bakim alacaklisi, borçlunun ödemekle yükümlü oldugu dönemsel gelirin elde edilebilmesi için ilgili sosyal güvenlik kurumunca ödenmesi gereken anapara degerine esit bir parayi, iflas masasina alacak kaydettirme hakkini elde eder.
Bakim alacaklisi, bu alacagini karsilamak üzere, üçüncü kisilerce borçluya karsi yürütülmekte olan hacze katilabilir.
Türk Medeni Kanunu
Madde 532 – Resmî vasiyetname, iki tanigin katilmasiyla resmî memur tarafindan düzenlenir.
Resmî memur, sulh hâkimi, noter veya kanunla kendisine bu yetki verilmis diger bir görevli olabilir.
Madde 533 -Mirasbirakan, arzularini resmî memura bildirir. Bunun üzerine memur, vasiyetnameyi yazar veya yazdirir ve okumasi için mirasbirakana verir.
Vasiyetname, mirasbirakan tarafindan okunup imzalanir. Memur, vasiyetnameyi tarih koyarak imzalar.
Madde 534 – Vasiyetnameye tarih ve imza konulduktan hemen sonra mirasbirakan, vasiyetnameyi okudugunu, bunun son arzularini içerdigini memurun huzurunda iki taniga beyan eder.
Taniklar, bu beyanin kendi önlerinde yapildigini ve mirasbirakani tasarrufa ehil gördüklerini vasiyetnameye yazarak veya yazdirarak altini imzalarlar.
Vasiyetname içeriginin taniklara bildirilmesi zorunlu degildir.
Madde 535- Mirasbirakan vasiyetnameyi bizzat okuyamaz veya imzalayamazsa, memur vasiyetnameyi iki tanigin önünde ona okur ve bunun üzerine mirasbirakan vasiyetnamenin son arzularini içerdigini beyan eder.
Bu durumda taniklar, hem mirasbirakanin beyaninin kendi önlerinde yapildigini ve onu tasarrufa ehil gördüklerini; hem vasiyetnamenin kendi önlerinde memur tarafindan mirasbirakana okundugunu ve onun vasiyetnamenin son arzularini içerdigini beyan ettigini vasiyetnameye yazarak veya yazdirarak altini imzalarlar.
Madde 536- Fiil ehliyeti bulunmayanlar, bir ceza mahkemesi karariyla kamu hizmetinden yasaklilar, okur yazar olmayanlar, mirasbirakanin esi, üstsoy ve altsoy kan hisimlari, kardesleri ve bu kisilerin esleri, resmî vasiyetnamenin düzenlenmesine memur veya tanik olarak katilamazlar.
Resmî vasiyetnamenin düzenlenmesine katilan memura ve taniklara, bunlarin üstsoy ve altsoy kan hisimlarina, kardeslerine ve bu kisilerin eslerine o vasiyetname ile kazandirmada bulunulamaz.
Madde 537- Resmî vasiyetnameyi düzenleyen memur, vasiyetnamenin aslini saklamakla yükümlüdür.
KANUN HÜKÜMLERI:
Türk Borçlar Kanunu:
MADDE 611- Ölünceye kadar bakma sözlesmesi, bakim borçlusunun bakim alacaklisini ölünceye kadar bakip gözetmeyi, bakim alacaklisinin da bir malvarligini veya bazi malvarligi degerlerini ona devretme borcunu üstlendigi sözlesmedir.
Bakim borçlusu, bakim alacaklisi tarafindan mirasçi atanmissa, ölünceye kadar bakma sözlesmesine miras sözlesmesine iliskin hükümler uygulanir.
MADDE 612- Ölünceye kadar bakma sözlesmesi, mirasçi atanmasini içermese bile, miras sözlesmesi seklinde yapilmadikça geçerli olmaz.
Sözlesme, Devletçe taninmis bir bakim kurumu tarafindan yetkili makamlarin belirledigi kosullara uyularak yapilmissa, geçerliligi için yazili sekil yeterlidir.
MADDE 613- Bakim borçlusuna bir tasinmazini devretmis olan bakim alacaklisi, haklarini güvence altina almak üzere, bu tasinmaz üzerinde satici gibi yasal ipotek hakkina sahiptir.
MADDE 614- Bakim alacaklisi, sözlesmenin kurulmasiyla bakim borçlusunun aile topluluguna katilmis olur. Bakim borçlusu, almis oldugu mallarin degerine ve bakim alacaklisinin daha önce sahip oldugu sosyal durumuna göre hakkaniyetin gerektirdigi edimleri, bakim alacaklisina ifa etmekle yükümlüdür.
Bakim borçlusu, bakim alacaklisina özellikle uygun gida ve konut saglamak, hastaliginda gerekli özenle bakmak ve onu tedavi ettirmek zorundadir.
Kabul ettikleri kisilere ölünceye kadar bakma amaciyla kurulmus olan kurumlarin bakim borcunun kapsami ve ifasi, kendilerince hazirlanarak yetkili makamlarin onayindan geçen genel düzenlemelerle belirlenir. Bu düzenlemeler, sözlesmenin içeriginden sayilir.
MADDE 615- Bakim alacaklisi, ölünceye kadar bakma sözlesmesi yüzünden kanuna göre nafaka yükümlüsü oldugu kisilere karsi yükümlülügünü yerine getirme imkânini kaybediyorsa, bundan yoksun kalanlar sözlesmenin iptalini isteyebilirler.
Hâkim, sözlesmenin iptali yerine, bakim borçlusunun ifa edecegi edimlerden mahsup edilmek üzere, bakim alacaklisinin nafaka yükümlüsü oldugu kisilere nafaka ödemesine karar verebilir.
Mirasçilarin tenkis ve alacaklilarin iptal davasi açma haklari saklidir.
MADDE 616- Taraflarin edimleri arasinda önemli ölçüde oransizlik bulunur ve fazla alan taraf kendisine bagista bulunulma amaci güdüldügünü ispat edemezse diger taraf, alti ay önce bildirimde bulunmak kosuluyla, sözlesmeyi her zaman feshedebilir. Bu oransizligin tespitinde, ilgili sosyal güvenlik kurumunca, bakim borçlusuna verilenin degerine denk düsen anapara degeri ile baglanacak irat arasindaki fark esas alinir.
Sözlesmenin sona erdirilmesi anina kadar geçen sürede ifa edilmis edimler, anapara ve faiziyle birlikte degerlendirilerek, denklestirme sonucunda alacakli çikan tarafa geri verilir.
MADDE 617- Sözlesmeden dogan borçlara aykiri davranilmasi sebebiyle sözlesmenin devami çekilmez hâle gelir veya baskaca önemli sebepler sözlesmenin devamini imkânsiz hâle getirir ya da asiri ölçüde güçlestirirse, taraflardan her biri sözlesmeyi önel vermeksizin feshedebilir. Sözlesme bu sebeplerden birine dayanilarak feshedildigi takdirde kusurlu taraf, aldigi seyi geri verir ve kusursuz tarafa, bu yüzden ugradigi zarara karsilik uygun bir tazminat ödemekle yükümlü olur.
Hâkim, sözlesmenin önel verilmeksizin feshini yerinde bulabilecegi gibi, taraflardan birinin istemiyle veya kendiliginden, aile toplulugu içinde yasamalarina son vererek, bakim alacaklisina ömür boyu gelir baglayabilir.
MADDE 618- Bakim borçlusu ölürse bakim alacaklisi, bir yil içinde sözlesmenin feshini isteyebilir. Bu durumda bakim alacaklisi, bakim borçlusunun iflasi hâlinde, iflas masasindan isteyebilecegi miktara esit bir paranin kendisine ödenmesini, bakim borçlusunun mirasçilarindan isteyebilir.
MADDE 619- Bakim alacaklisi, hakkini baskasina devredemez.
Bakim borçlusunun iflasi hâlinde bakim alacaklisi, borçlunun ödemekle yükümlü oldugu dönemsel gelirin elde edilebilmesi için ilgili sosyal güvenlik kurumunca ödenmesi gereken anapara degerine esit bir parayi, iflas masasina alacak kaydettirme hakkini elde eder.
Bakim alacaklisi, bu alacagini karsilamak üzere, üçüncü kisilerce borçluya karsi yürütülmekte olan hacze katilabilir.
Türk Medeni Kanunu
Madde 532 – Resmî vasiyetname, iki tanigin katilmasiyla resmî memur tarafindan düzenlenir.
Resmî memur, sulh hâkimi, noter veya kanunla kendisine bu yetki verilmis diger bir görevli olabilir.
Madde 533 -Mirasbirakan, arzularini resmî memura bildirir. Bunun üzerine memur, vasiyetnameyi yazar veya yazdirir ve okumasi için mirasbirakana verir.
Vasiyetname, mirasbirakan tarafindan okunup imzalanir. Memur, vasiyetnameyi tarih koyarak imzalar.
Madde 534 – Vasiyetnameye tarih ve imza konulduktan hemen sonra mirasbirakan, vasiyetnameyi okudugunu, bunun son arzularini içerdigini memurun huzurunda iki taniga beyan eder.
Taniklar, bu beyanin kendi önlerinde yapildigini ve mirasbirakani tasarrufa ehil gördüklerini vasiyetnameye yazarak veya yazdirarak altini imzalarlar.
Vasiyetname içeriginin taniklara bildirilmesi zorunlu degildir.
Madde 535- Mirasbirakan vasiyetnameyi bizzat okuyamaz veya imzalayamazsa, memur vasiyetnameyi iki tanigin önünde ona okur ve bunun üzerine mirasbirakan vasiyetnamenin son arzularini içerdigini beyan eder.
Bu durumda taniklar, hem mirasbirakanin beyaninin kendi önlerinde yapildigini ve onu tasarrufa ehil gördüklerini; hem vasiyetnamenin kendi önlerinde memur tarafindan mirasbirakana okundugunu ve onun vasiyetnamenin son arzularini içerdigini beyan ettigini vasiyetnameye yazarak veya yazdirarak altini imzalarlar.
Madde 536- Fiil ehliyeti bulunmayanlar, bir ceza mahkemesi karariyla kamu hizmetinden yasaklilar, okur yazar olmayanlar, mirasbirakanin esi, üstsoy ve altsoy kan hisimlari, kardesleri ve bu kisilerin esleri, resmî vasiyetnamenin düzenlenmesine memur veya tanik olarak katilamazlar.
Resmî vasiyetnamenin düzenlenmesine katilan memura ve taniklara, bunlarin üstsoy ve altsoy kan hisimlarina, kardeslerine ve bu kisilerin eslerine o vasiyetname ile kazandirmada bulunulamaz.
Madde 537- Resmî vasiyetnameyi düzenleyen memur, vasiyetnamenin aslini saklamakla yükümlüdür.